Nám mảng là một vấn đề da liễu thường gặp ở nhiều người, đặc biệt là các chị em phụ nữ. Các vùng da bị nám sẽ có những mảng màu nâu hoặc đen trên khuôn mặt, cổ, tay hoặc chân, không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn khiến người mắc phải dễ có cảm giác tự ti, xấu hổ. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng về vấn đề này vì nám mảng có thể được điều trị hiệu quả. Hãy cùng helloykhoa tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị vấn đề nám mảng này để có được làn da sáng mịn.
Nám mảng là gì?
Nám mảng là gì? Nám là một tình trạng da liễu xuất hiện những vết đốm nâu đậm trên da mặt. Nám mảng thường sẽ xuất hiện nhiều ở vùng trán, má, mũi và cằm, thường không gây ra cảm giác khó chịu nào. (1)
Nguyên nhân gây ra tình trạng nám mảng có thể là do di truyền, ảnh hưởng từ các hormone, tác động của ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng những loại mỹ phẩm kém chất lượng. Mặc dù nhìn chung nám mảng sẽ không gây hại cho sức khỏe, nhưng nó có thể làm giảm sự tự tin và gây phiền toái cho người đang mắc phải.
Để điều trị nám mảng, bạn có thể sử dụng các sản phẩm có chứa chất làm trắng nhẹ, như vitamin C, axit glycolic, axit kojic,… hoặc dùng các liệu pháp laser. Tuy nhiên, trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào, bạn nên tìm hiểu thật kỹ từ lời khuyên của bác sĩ để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả.
Dấu hiệu nhận biết da bị nám mảng
Dấu hiệu để nhận biết da bị nám mảng là sự xuất hiện của những đốm nâu đậm trên da mặt. Những đốm này thường xuất hiện ở vùng trán, má, mũi và cằm, chúng có kích thước và hình dạng khác nhau. Những đốm nâu này thường xuất hiện đối xứng trên mặt, có nghĩa là nếu bạn có một đốm nâu ở vùng má trái, thì có thể sẽ có một đốm nâu ở vùng má phải tương tự.
Những đốm nâu trên da thường sẽ không gây ra cảm giác khó chịu hay đau rát, và thường không dịch chuyển hoặc thay đổi kích thước theo thời gian. Tuy nhiên, nếu bạn để ý kỹ, bạn có thể nhận thấy rằng những đốm này sẽ xuất hiện rõ rệt hơn sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Ngoài ra, khi da xuất hiện nám mảng sẽ dễ bị kích ứng và trở nên nhạy cảm hơn với các sản phẩm làm đẹp tự nhiên. Do đó, khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường trên vùng bị nám, hãy tìm kiếm lời khuyên từ bác sĩ da liễu để có phương pháp điều trị đúng đắn nhất.
Một số loại nám da mặt thường thấy
Hiện nay có khá nhiều loại da nám mảng khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân và vị trí nám trên da. Dưới đây là một số loại nám thường thấy:
- Nám tàn nhang: Là loại nám da mặt phổ biến nhất, chúng xuất hiện dưới dạng những đốm nâu đậm trên vùng trán, má, mũi và cằm. Nám tàn nhang thường không gây ra bất kỳ cảm giác khó chịu nào, nhưng có thể làm giảm sự tự tin của người bị mắc bệnh.
- Nám hỗn hợp: Là loại nám da mặt ít phổ biến nhất, chúng xuất hiện dưới dạng những đốm nâu tròn haowjc hình bán nguyệt. Nám hỗn hợp thường xuất hiện ở vùng trán, gò má và mũi, đây là kết quả của việc sản xuất melanin quá mức.
- Nám chân sâu: Là loại nám da khó chữa trị nhất, chúng xuất hiện dưới dạng những đốm lớn và không đều màu. Nó thường xuất hiện trên mặt, cổ và tay, là kết quả của di truyền hoặc tác động từ ánh sáng mặt trời.
- Nám môi: Là loại nám da mặt xuất hiện trên môi, có dạng những vết sậm màu trên môi. Nó thường do di truyền hoặc đến từ tác động của ánh nắng mặt trời.
Ngoài ra, còn có nhiều loại nám da mặt khác nhau, như: nám đốm, nám dạng lốm đốm, nám da bầu và nám hậu sản. Tuy nhiên, việc tìm hiểu chuyên sâu các loại nám cần rất nhiều thời gian và phải cần đến các dụng cụ chuyên khoa để có thể chẩn đoán và điều trị phù hợp nhất.
Nguyên nhân nám mảng ở da mặt
Nói về nguyên nhân của nám mảng ở da mặt sẽ có rất nhiều lý do khiến tình trạng nám trở nên tồi tệ hơn. Bên cạnh đó, việc tìm hiểu nguyên nhân nám mảng cũng rất quan trọng và cần thiết, bởi đây chính là tiền đề để tìm ra cách chữa nám an toàn mà hiệu quả.
1. Do ánh nắng mặt trời
Khi nám mảng xuất hiện trên da là hiện tượng tăng sản xuất melanin, tuyến sắc tố có mặt trong da. Có nhiều nguyên nhân sẽ dẫn đến sự phát triển của nám mảng, trong đó nguyên nhân do ánh mặt trời có thể là lý do phổ biến nhất hiện nay.
Ánh nắng mặt trời bao gồm các tia cực tím A (UVA) và các tia cực tím B (UVB). Khi đã tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, tia UVB sẽ thâm nhập vào từng tế bào da và kích thích tuyến sắc tố melanin sản xuất. Trong khi đó, tia UVA sẽ làm tăng số lượng melanin có sẵn trong tế bào da.
Khi melanin tích tụ càng nhiều ở một khu vực nhất định, sẽ tạo ra các vết nám mảng màu nâu đen. Bên cạnh đó, ánh sáng mặt trời cũng có thể làm da của bạn không, giảm độ đàn hồi và làm tăng sự xuất hiện của các nếp nhăn, lão hóa da diễn ra nhanh chóng.
2. Do dùng mỹ phẩm độc hại cho da
Trong các loại mỹ phẩm thường có chứa các hóa chất độc hại, như hydroquinone, mercury, corticosteroid, tretinoin và các hóa chất phụ gia khác có thể làm kích thích tuyến sắc tố melanin sản xuất nhiều hơn. Bên cạnh đó, việc sử dụng mỹ phẩm không đúng cách hoặc sử dụng quá nhiều, các hoá chất này có thể gây ra sự tích tụ melanin ở một số vị trí nhất định trên da, dẫn đến nám mảng.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác đến từ mỹ phẩm cũng có thể làm tăng nguy cơ gây nám da. Chẳng hạn như, sử dụng mỹ phẩm không phù hợp với loại da của bạn, sử dụng các sản phẩm giả hoặc kém chất lượng, sử dụng quá nhiều mỹ phẩm trong một thời gian ngắn và không rửa sạch da mặt sau khi dùng mỹ phẩm.
3. Do chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều khía cạnh của sức khỏe, trong đó bao gồm cả tình trạng da mặt. Một trong những nguyên nhân gây nám mảng có thể dẫn đến từ chế độ ăn uống hằng ngày.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng, việc tiêu thụ quá nhiều đường và carbohydrate đơn giản có thể gây ra sự tích tụ melanin trên da và dẫn đến sự xuất hiện của các vết nám mảng. Trong khi đó, đường và carbohydrate đơn giản lại được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, chẳng hạn như đồ ngọt, đồ uống có ga, bánh kẹo, thức ăn nhanh,…
Ngoài ra, việc thiếu hụt một số dưỡng chất cần thiết cho làn da, bao gồm: vitamin C, E, selen cũng có thể gây ra nám mảng. Đây là những dưỡng giúp bảo vệ da khỏi các tác động của gốc tự do và kích thích sản sinh collagen nhiều hơn để giúp da trở nên khỏe mạnh.
4. Do thói quen xấu
Một số thói quen xấu, như hút thuốc, uống rượu hoặc ngủ không đủ giấc cũng có thể gây hại cho sức khỏe của chúng ta, bao gồm cả việc ảnh hưởng đến da và gây nám mảng.
Cụ thể, việc hút thuốc và uống rượu có thể làm giảm sự lưu thông máu tối đa, dẫn đến sự suy giảm sản xuất collagen và sự lão hoá của da. Ngoài ra, những chất độc hại có trong thành phần thuốc lá, rượu bia sẽ làm tổn thương các tế bào da và gây ra sự tích tụ melanin, gây nám mảng trên da mặt.
Bên cạnh đó, thói quen thức khuya, mất ngủ hoặc thiếu ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến da và dẫn đến sự xuất hiện của các vết nám màu. Khi chúng ta ngủ không đủ giấc, cơ thể sẽ sản sinh nhiều cortisol hơn – một loại hormone gây căng thẳng và làm giảm độ ẩm tự nhiên của da, điều này gây ra sự suy giảm collagen và dẫn đến sự lão hoá xuất hiện nhanh chóng, điển hình là các vết nám màu.
Nám mảng có trị được không?
Vấn đề điều trị da bị nám mảng có thể sẽ được đề nghị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân, vị trí nám, mức độ bị nám mà bạn đang gặp phải. Tuy nhiên, điều trị nám là một quá trình khá phức tạp và có thể sẽ mất nhiều thời gian để đạt được kết quả tốt.
Nhưng với nám mảng, đây là loại nám dễ điều trị nhất và có thể điều trị được tận gốc mà không bị tái phát, nếu bạn kiên trì chữa trị đúng cách. Do đó, để việc trị nám trở nên hiệu quả bạn cần có sự tư vấn từ bác sĩ và sự kiên trì ở bản thân.
1. Tránh để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá lâu
Tránh để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời quá lâu là một trong những phương pháp ngăn ngừa nám đơn giản mà lại hiệu quả. Bởi ánh nắng mặt trời có thể là do một trong những nguyên nhân chính gây ra nám mảng, do đó việc hạn chế tiếp xúc với tia nắng là điều cần thiết.
Để tránh được ánh nắng mặt trời, bạn có thể sử dụng kem chống nắng hoặc dùng các đồ dùng che nắng chuyên dụng khi đi ra ngoài. Với kem chống nắng hằng ngày, bạn nên bôi trước 30 phút khi có ý định ra ngoài và thoa lại sau mỗi 2 giờ khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nên ưu tiên chọn loại kem chống nắng có chỉ số chống nắng cao và không gây kích ứng da.
Bên cạnh việc sử dụng kem chống nắng, bạn cũng nên hạn chế ra ngoài trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, khi ánh nắng mặt trời lúc này đang rất gay gắt. Điều này có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ tình trạng nám mảng trên da của bạn. Tuy nhiên, việc tránh ánh nắng mặt trời không phải là giải pháp hoàn hảo, bạn cần kết hợp nó với các phương pháp khác để đạt được hiệu quả nhanh chóng và tốt nhất.
2. Chăm sóc da đúng cách
Điều trị nám mảng bằng cách chăm sóc làn da đúng cách sẽ là một trong những phương pháp giúp giảm thiểu và ngăn ngừa sự hình thành của các vết nám trên da. Không những thế việc chăm sóc da hằng ngày còn giúp ngăn chặn được bụi bẩn và vi khuẩn trên da, hạn chế được tình trạng mụn, viêm nhiễm.
Để chăm sóc da đúng cách, bạn nên tuân thủ các bước cơ bản, như: làm sạch da, dưỡng da và bảo vệ da khỏi các tác động của môi trường bên ngoài. Trong quá trình làm sạch da, bạn nên sử dụng sản phẩm làm sạch nhẹ nhàng và không gây kích ứng da. Sau đó, sử dụng toner để cân bằng độ pH của da và chuẩn bị cho các bước dưỡng da phức tạp tiếp theo.
Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng việc chăm sóc da chỉ hỗ trợ một phần trong việc điều trị nám mảng, chứ không thể điều trị hết hoàn toàn. Do đó, hãy kết hợp phương pháp này với những cách điều trị khác để tăng tính hiệu quả.
3. Uống thuốc trị nám da
Điều trị nám mảng bằng cách uống thuốc là một trong những phương pháp được sử dụng để làm giảm sự xuất hiện của các vết nám trên da. Các loại thuốc điều trị nám mảng, hầu hết đều có chứa các thành phần như: hydroquinone, tretinoin, corticosteroids hoặc các loại vitamin cần thiết, như: vitamin C, E và A.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc để chữa nám mảng cần được theo dõi bởi các bác sĩ, chuyên gia khoa da liễu để tránh các tác dụng phụ có thể xảy ra, như: kích ứng, sưng đỏ da và khiến vết sạm trở nên tồi tệ hơn. Ngoài ra, dùng thuốc trị nám không phải là phương pháp điều trị duy nhất mà bạn có thể thử hết mọi phương pháp được cho là phù hợp với bản thân. Do đó, nếu muốn sử dụng thuốc trị nám hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ da liễu để được tư vấn đúng cách.
4. Peel da thường xuyên
Peel da là một trong những phương pháp điều trị nám mảng hiệu quả và cũng là cách được nhiều chị em ưa chuộng. Phương pháp này giúp loại bỏ các tế bào chết trên da và kích thích quá trình tái tạo da mới nhanh chóng, bằng cách sử dụng các loại hóa chất nhẹ nhàng thoa trên bề mặt da.
Việc peel da đúng cách sẽ giúp làn da được cải thiện độ đàn hồi, làm mờ các vết nám mảng hiệu quả. Tuy nhiên, quá trình peel da phải có sự chỉ định và thực hiện từ bác sĩ, để tránh các tác dụng phụ như: sưng, đau, tổn thương da nghiêm trọng.
Ngoài ra, việc peel da cũng cần được kết hợp với các phương pháp phòng ngừa đúng cách, bao gồm: hạn chế tiếp xúc với ánh mặt trời, không sử dụng các sản phẩm tẩy da khác trong quá trình peel da. Bởi lúc này, làn da sau khi peel sẽ cực kỳ mỏng manh và dễ tổn thương, nếu không được bảo vệ và phòng ngừa đúng cách sẽ gây nên tình trạng tồi tệ hơn.
5. Bắn laser trị nám
Bắn laser là một trong những phương pháp điều trị nám mảng hiệu quả và dứt điểm phổ biến hiện nay. Phương pháp này hoạt động bằng cách sử dụng ánh sáng laser để tiêu diệt các tế bào sắc tố melanin gây ra nám, mà không gây đến các tế bào da khỏe mạnh khác.
Việc sử dụng laser trị nám yêu cầu sự chuyên nghiệp và kỹ năng của chuyên gia da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất. Thông thường, một liệu trình điều trị sẽ kéo dài từ 4 – 6 lần, tuỳ thuộc vào độ sâu và diện tích của vết nám.
Tuy nhiên, việc sử dụng laser trị nám có thể gây ra một số tác dụng phụ, như: đỏ da, sưng mẩn đỏ và tạm thời làm tăng độ nhạy cảm của da khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Do đó, sau khi điều trị, bạn cần phải chăm sóc và bảo vệ làn da đúng cách để tránh các tác động bên ngoài gây ảnh hưởng đến da.
Một số câu hỏi thường gặp và nám mảng
Mặt bị nám mảng không phải là một vấn đề quả nghiêm trọng, nhưng lại khiến nhiều người không mấy tự tin khi gặp phải hiện tượng này. Vì thế, hãy cùng mình giải đáp những thắc mắc sau đây, để bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về tình trạng nám mảng này.
1. Nám mảng có thể điều trị vĩnh viễn không?
Nám mảng là một trong những loại nám dễ điều trị nhất và có thể điều trị dứt điểm nếu bạn biết cách chăm sóc da đúng cách. Bên cạnh những phương pháp chữa trị mà mình đã nêu trên, bạn cũng cần phải bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời.
Bởi nám da là một vấn đề liên quan đến sự sản xuất sắc tố melanin bên trong da, mà cơ thể chúng ta sẽ tự sản sinh tự nhiên để bảo vệ làn da khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hoặc các tác nhân bên ngoài khác.
2. Thời gian điều trị nám mảng là bao lâu?
Tuỳ thuộc vào phương pháp và mức độ nám mảng của bạn mà sẽ có thời gian điều trị khác nhau. Thông thường, nếu chọn cách sử dụng kem và chăm sóc da tại nhà thì có thể mất khoảng 2-3 tháng mới có thể thấy được kết quả. Các phương pháp điều trị tại phòng khám như peel da, bắn laser hoặc uống thuốc trị nám thường sẽ yêu cầu nhiều buổi trị liệu liên tiếp, trong khoảng 4-6 tuần để đạt được hiệu quả.
Sau khi đạt được kết quả như mong đợi, bạn cần tiếp tục duy trì chăm sóc da đúng cách để ngăn ngừa sự hình thành nám mới. Và quá trình này sẽ kéo dài xuyên suốt, bao gồm cả việc dùng kem chống nắng, sử dụng viên uống trắng da và tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
3. Phương pháp chữa nám mảng nào là hiệu quả nhất?
Hiện tại, không có một phương pháp trị nám mảng nào được coi là hiệu quả nhất đối với tất cả mọi người. Bởi khi gặp phải nám mảng, mỗi người sẽ gặp phải tình trạng khác nhau, do đó phương pháp điều trị cũng sẽ khác nhau.
Nhưng một số phương pháp chữa nám phổ biến ở thời điểm hiện tại, bao gồm: sử dụng kem trị nám, peel da, bắn laser, uống thuốc trị nám. Đối với kem trị nám có thể là phương pháp cơ bản và đầu tiên được khuyến nghị trong việc điều trị các mảng nám nhẹ và đơn giản. Tuy nhiên, trong trường hợp peel da, bắn laser hay sử dụng thuốc có thể được để đạt được hiệu quả tốt hơn.
Tóm lại, để khẳng định phương pháp trị nám nào mới thực sự mang lại hiệu quả còn phụ thuộc vào rất nhiều yêu tố. Hơn hết, bạn nên tham khảo ý kiến từ các bác sĩ, chuyên gia da liễu để được tư vấn và lựa chọn cách điều trị phù hợp.
4. Vì sao nám mảng thường gặp ở nữ nhiều hơn nam?
Nám mảng thường gặp nhiều ở nữ giới hơn nam giới là vì những yếu tố sinh lý và tác động ngoại cảnh khác nhau. Một trong những lý do hàng đầu chính là nội tiết tố estrogen – là loại hormone chủ yếu ở phái nữ. Estrogen sẽ khiến gia tăng sự sản xuất melanin – chất gây màu cho làn da, do đó sẽ làm tăng nguy cơ nám mảng ở nữ.
Ngoài ra, nữ giới thường có thói quen sử dụng nhiều mỹ phẩm nhiều hơn nam giới và nếu không sử dụng mỹ phẩm đúng cách, chúng có thể khiến da dễ bị kích ứng và cũng dẫn đến tình trạng nám mảng. Tóm lại, những yếu tố trên đóng một vai trò khá quan trọng trong việc giải thích tại sao nam giới lại ít bị nám hơn nữ giới.
Cách phòng ngừa nám mảng ở da mặt
Phòng ngừa nám là một điều cần thiết và cấp bách đối với những người đang hoặc chưa bị nám da. Dưới đây là một số tips nhỏ phòng ngừa nám mảng mà bạn có thể bỏ túi ngay lập tức:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời quá lâu, đặc biệt là vào 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, vì lúc này cường độ nắng khá mạnh.
- Sử dụng kem chống nắng có độ SPF cao từ 15 đến 30 để bảo vệ làn da trước ánh mặt trời.
- Chăm sóc da đúng cách hằng ngày, để ngoài việc loại bỏ bụi bẩn còn có thể loại bỏ các tế bào chết trên da.
- Tránh sử dụng các loại mỹ phẩm độc hại, không có nguồn gốc rõ ràng và không phù hợp với làn da.
- Tăng cường chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước lọc mỗi ngày và hạn chế thức khuya, stress.
Tổn thương da do nám mảng không chỉ gây phiền toái đến thẩm mỹ mà còn có thể ảnh hưởng đến mặt tâm lý và sức khỏe người bệnh nếu kéo dài trong một thời gian dài. Để phòng ngừa vết nám trở nên nghiêm trọng hơn, bạn cần chủ động ngăn chặn làn da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, cần phải nhận sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ, chuyên gia da liễu.
