Cây cải trời được xem là một loại rau thần kỳ nó không những được dùng để chế biến ra nhiều món ăn ngon mà hơn hết những công dụng của nó còn giúp điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau. Không phải ngẫu nhiên mà loại cây dân gian này được các cụ ngày xưa lưu truyền qua nhiều thế hệ đến thế. Để có thể biết thêm tác dụng của cây cải trời cũng như là các bài thuốc có liên quan đến nó thì mời bạn cùng đọc qua bài viết sau đây.
Tổng quan và đặc điểm của cây cải trời
Cây cải trời hay còn được gọi là cải ma, cỏ hôi, kim đầu tuyến, cây cải đồng, hạ khô nam…tùy thuộc ở mỗi vùng mà nó sẽ có nhiều tên gọi khác nhau. Tên khoa học của loại thảo dược này là Blumea lacera hoặc Herba Blumeae Lacerate và được xếp vào trong những nhóm thực vật có hoa thuộc họ nhà Cúc. (1)
Loại rau này không chỉ đơn giản là một món ăn ngon bổ dưỡng cho sức khỏe mà nó còn được dùng để chữa bệnh và điều đó đã được chứng thực từ xưa đến nay. Nếu không quan sát kỹ bạn sẽ dễ dàng nhầm lẫn cây cải trời giống với một số loại cải khác.
Thì theo như một vài nghiên cứu đưa ra cây cải trời có chiều cao trung bình khoảng 30 – 50cm là loại thực vật có thân thảo nhỏ, thân của nó có màu đỏ hoặc tím với nhiều khía cạnh khác nhau, hoa màu vàng. Bên ngoài thân cây có phủ một lớp lông tơ dày màu trắng khi chạm vào bạn sẽ thấy nhám ở tay.
Phiến lá có dạng hình trái xoan không có cuống, mọc so le gần nhau càng gần phần ngọn thì lá sẽ càng ít đi nhìn tựa như là cây cải xoăn. Mép lá có hình răng cưa và khi nở hoa nó sẽ mọc thành cụm, rộng tầm 5mm có màu vàng hoặc là màu trắng. Cây cải trời sẽ cho hoa và quả vào giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 7 hàng năm.
1. Khu vực phân bố và cách dùng cơ bản
Về nguồn gốc xuất xứ của cây cải trời thì nó có từ Malaysia và Ấn Độ sau một khoảng thời gian dài thì nó đã du nhập sang một số nước khác điển hình trong đó có Việt Nam. Ở nước ta loại cây này thường mọc rất nhiều trên các vùng đất trống, đồng ruộng và tập trung chủ yếu ở vùng Thừa Thiên Huế trở vào đến Tây Nam Bộ.
Thời gian thích hợp để có thể thu hoạch cải trời đó là vào mùa xuân – hè. Khi này người nông dân chỉ cần đem nhổ cả cây, sau đó đem đi rửa sạch rồi thái nhỏ ra phơi đến khi rau cải trời đã khô hoàn toàn thì người ta sẽ bỏ nó vào túi nilon để bảo quản. Bên cạnh đó, cải trời tươi bạn có thể mang đi nấu canh hoặc xào như những loại rau cải khác.
2. Bộ phận của cây cải trời dùng để làm thuốc
Thông thường người ta sẽ dùng nguyên cả cây cải trời để làm thuốc. Nghĩa là cả phần thân, rễ và lá của nó đều có thể tận dụng được hết bạn thậm chí có thể kết hợp cây cải trời này trong nhiều món ăn ngon để tăng cường thêm sức đề kháng. Như vậy ta có thể thấy rằng loại dược liệu thiên nhiên này thật sự hữu ích từ thân đến ngọn.
Cây cải trời có tác dụng gì? Thành phần hóa học trong cây cải trời
Thông qua giới thiệu sơ lược về loại thực vật này rồi thì để muốn biết thêm rốt cuộc cây cải trời có tác dụng gì cũng như là thành phần hóa học có trong đó thì mời bạn đọc tiếp những mục sau đây bao gồm:
1. Thành phần hóa học của rau cải ma
Theo như giới khoa học đã công bố thì cây cải ma hay còn gọi là cải trời có chứa rất nhiều những thành phần nổi bật như là tinh dầu vàng 0.085% trong đó lượng citral chiếm khoảng 6%, fenchone 10% (2) và cineol là 66% (3).
Những hoạt chất này đều có khả năng trị một vài bệnh lý như là bệnh bướu cổ, thủy đậu ở trẻ em, chữa táo bón cũng như là một số bệnh về da. Vị của nó thì khá là đắng tương tự như việc bạn ăn khổ qua và nó cũng có một mùi thơm rất đặc trưng không hề gây khó chịu một chút nào.
2. Cây cải trời có tác dụng gì?
Về tác dụng của rau cải trời thì theo như Đông y nó sẽ giúp làm thanh nhiệt cho cơ thể, sát trùng, tiêu viêm và giải độc… Nên chính vì vậy mà nó được áp dụng nhiều trong các bài thuốc chuyên về chữa bệnh sổ mũi, táo bón, mất ngủ, băng huyết, bí tiểu…
Đặc biệt hơn nữa là cây cả trời còn có khả năng làm tan cục bướu ngay cổ giúp người bệnh thoát khỏi cảnh tượng khó thở. Nhiều người vẫn thường dùng nó để nấu canh hoặc luộc lên ăn tương tự như nhiều món rau thông thường khác.
Còn trong dược lý hiện đại nó sẽ được thực nghiệm trên những bệnh nhân đang bị lao hạch với hạch bã đậu, hạch mủ rất chi là hiệu quả. Nhờ đó mà có hơn 50% người bệnh đã khỏi bệnh hoàn toàn khi áp dụng đúng theo phương thức của bài thuốc từ cải trời và xạ can.
Liều dùng và các dạng bào chế
Dưới đây là thông tin cụ thể về liều dùng của cây cải trời và các dạng bào chế của nó:
1. Liều dùng của cây cải ma
Để có thể gia tăng mức độ thành công chữa bệnh thì bạn cần phải cân nhắc về liều lượng dùng sao cho hợp lý tránh để nó gây ra những vấn đề gì khác liên quan đến sức khỏe. Thì theo đó các chuyên gia luôn khuyến cáo là bạn chỉ nên dùng 10 – 30g mỗi ngày.
Đây là con số tương đối vừa phải mà bạn có thể dùng vừa đảm bảo về mặt lợi của sức khỏe cũng như không gây ra những triệu chứng gì quá nguy hiểm. Chỉ cần kiên trì sử dụng trong thời gian ngắn bạn sẽ thấy sức khỏe của mình dần được cải thiện hơn, những cơn cảm vặt sẽ không còn tái diễn như trước nữa.
2. Các dạng bào chế của cây cải ma
Về dạng bào chế của cây cải ma này thì nó sẽ có 2 dạng khác nhau đó là chiết xuất từ cải trời hoặc là dùng cải trời khô. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng của người bệnh mà họ có thể tìm mua cải trời dưới dạng nào tùy thích và cách dùng cũng tương đối đơn giản:
- Đem đi sắc uống: Đây là cách đầu tiên dễ làm nhất mà hầu như ai cũng áp dụng theo đó bạn chỉ cần lấy 1 nắm cải trời khô cùng 1 nắm cây xạ đen cho vào nồi đun. Đun cùng với 1,5 lít nước uống là bạn có thể dùng nó uống hàng ngày thay cho nước lọc thông thường cũng được. Chuyên tâm sử dụng thì bạn sẽ nhận lại được kết quả còn hơn mong đợi.
- Nấu thành cao: Ngoài việc sắc uống ra thì bạn có thể dùng cải trời nấu thành cao dạng lỏng để tiện sử dụng. Dù là ở dạng cao hay đem đi nấu nước thì nó cũng đều cho ra công dụng và hiệu quả như nhau nên người bệnh có thể yên tâm làm theo.
Tác dụng phụ của cây cải trời
Cải trời đem đến nhiều công dụng tuyệt vời là thế nhưng nó cũng tiềm ẩn một vài tác dụng phụ mà bạn cần nên biết để có thể xử lý kịp thời nếu không may mắc phải. Theo đó khi bạn dùng cải trời trực tiếp lên bề mặt da của mình thì nó sẽ gây ra một vài kích ứng khó chịu.
Những triệu chứng đi kèm theo đó là bạn sẽ bắt đầu thấy chóng mặt, tim đập nhanh hơn bình thường, tai cảm thấy ù đi, cả người bắt đầu run rẩy khó thở và đổ mồ hôi nhiều. Thị lực cũng sẽ giảm dần và nếu như không đến bệnh viện kịp thời nó có thể gây ra tử vong.
Trong trường hợp bạn cảm thấy không chắc ăn về những công dụng nó mang lợi hay có bất kỳ câu hỏi thắc mắc nào có liên quan đến cây cải trời thì hãy trao đổi ngay với các y bác sĩ để được tư vấn cụ thể hơn. Không nên tự tiện dùng vì có thể nó sẽ chứa những thành phần mà bạn dị ứng.
Điều cần thận trọng khi sử dụng cây cải trời
Việc nắm được mức độ an toàn khi sử dụng rau cải trời và mức độ tương tác của nó sẽ khiến cho người dùng cảm thấy được an tâm hơn:
1. Mức độ an toàn của cây cải trời
Để đảm bảo sức khỏe của bản thân và phòng ngừa an toàn trước những gì có thể xảy ra thì bạn chỉ nên sử dụng một lượng nhỏ của cây cải trời. Nếu dùng với số lượng lớn thì nó có thể khiến bạn khó thở dẫn đến gây ngạt và tử vong.
2. Cây cải trời tương tác với các loại dược liệu nào?
Trong quá trình dùng cây cải trời để trị bệnh thì bạn cũng nên chú ý là nó có thể tương tác với một số loại thuốc mà bạn đang dùng kèm theo đó. Đặc biệt hơn là đó là những thuốc có liên quan đến đối tượng trầm cảm mà người ta vẫn thường gọi là thuốc an thần.
Sự kết hợp giữa cây cải trời cùng một số loại thuốc an thần như là lorazepam, phenobarbital, zolpidem…sẽ gây ra cảm giác buồn ngủ. Người bệnh lúc nào cũng ở trong trạng thái mệt mỏi, luôn muốn ngủ ở bất kỳ thời điểm nào và thường không có năng lượng.
Các bài thuốc với cây cải trời
Nhờ vào những công dụng tuyệt vời của cây cải trời mà nó được đem vào trong các bài thuốc y học cổ truyền nhằm để giải độc, tiêu viêm và trị nhiều triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc hay về cây cải trời dựa theo kinh nghiệm dân gian bao gồm:
1. Bài thuốc chữa bướu cổ
Ít ai biết rằng rau cải trời lại có tác dụng là chữa bệnh bướu cổ do nó có chứa hàm lượng vitamin A, C những hoạt chất này có khả năng chống lại oxy hóa khử và tiêu diệt các gốc tự do gây ung thư. Người bệnh có thể hoàn toàn dùng loại rau thần thành này trong nhiều bữa ăn nếu muốn.
Nguyên liệu chuẩn bị: 50g cải trời tươi, 1 ít muối hột.
Cách làm: Bạn chỉ cần rửa sạch rau cải trời xong rồi cho nó vào máy xay sinh tố, bỏ thêm chút muối vào. Xay nhuyễn rồi lấy hỗn hợp này lọc lấy nước uống còn phần bã thì bỏ đi. Nếu có thể bạn nên uống nó mỗi ngày càng tốt.
Nếu không thể tìm mua được cải trời tươi bạn có thể dùng cải trời khô loại này được bán tại một số hiệu thuốc Đông y. Sau đó bạn hãm nó như trà bình thường rồi uống sau mỗi bữa ăn.
2. Cách chữa viêm tắc tĩnh mạch chi bằng cải ma
Nguyên liệu chuẩn bị: huyền sâm, tang ký sinh, đương quy, thạch hộc mỗi vị dùng khoảng 20g, ngưu tất, cốt toái bổ, thổ phục linh, kim ngân hoa, phù bình mỗi loại 20g, 15g cam thảo đất.
Cách làm: Đem tất cả các loại thảo mộc trên rửa sạch với nước rồi sắc uống cùng với 500ml nước. Mỗi ngày bạn có thể dùng 1 thang và phân bổ ra thành 3 lần uống trong ngày.
3. Chữa thủy đậu bằng cây cải trời
Nguyên liệu chuẩn bị: Thổ phục linh, 30g cây cải trời mỗi vị, cam thảo, cây sài đất và bồ công anh.
Cách làm: Bạn cũng đem tất cả những nguyên liệu trên nấu cùng với nước để cho trẻ uống, lưu ý là chia ra thành 3 lần uống hết trong ngày. Tùy thuộc vào thể trạng cũng như mức độ bệnh nặng hay yếu của trẻ mà phụ huynh có thể thay đổi liều lượng khác nhau. Để chắc ăn bạn có thể tham khảo ý kiến từ các chuyên gia bác sĩ trước khi cho bé sử dụng.
4. Cải trời chữa bệnh vẩy nến
Nguyên liệu chuẩn bị: lá đơn đỏ 100g, cây cải trời khô 70 – 120g, thổ phục linh 60 – 100g.
Cách làm: Đem những vị thuốc trên sắc cùng với 400ml nước rồi hãm nó trong vòng 3 giờ đồng hồ cho đến khi nước cạn còn 250ml thì tắt bếp. Sau đó bạn nhớ phân rõ ra 3 lần uống trong ngày. Chỉ cần kiên trì sử dụng từ 2 – 3 tháng thì bệnh vẩy nến của bạn có thể được cải thiện đáng kể.
5. Cải trời điều trị vết thương chảy máu, lở ngứa và mụn nhọt
Nếu như chị em nào đang gặp phải tình trạng mụn nhọt cũng như là lở ngứa thì bạn chớ vội lo lắng vì rau cải trời có thể trị dứt điểm tình trạng này. Theo đó bạn nên áp dụng theo cách làm sau đây.
Nguyên liệu chuẩn bị: cải trời khô 30g
Cách làm: Bạn đem rau cải trời đi rửa sạch và nấu với nó cùng với 200ml nước lọc trong 20 phút. Khi nước đã nguội rồi thì bạn có thể uống ngay hoặc là uống nó trước khi đi ngủ vào buổi tối. Thêm nữa bạn có thể dùng cách khác là đem cây tươi giã nhuyễn rồi đắp nó lên những vùng da đang bị mụn đỏ, chảy máu.
6. Cải ma chữa bã đậu, hạch rò mủ, lao hạch
Nguyên liệu chuẩn bị: 30g cải trời, 25g xạ can
Cách làm: 2 loại thuốc này bạn đem đi rửa cho thật sạch và sắc cùng với 100ml nước. Đều đặn cứ mỗi ngày bạn dùng 1 thang thuốc và cứ liên tục dùng đến 2, 3 tháng cho đến khi thấy bệnh có dấu hiệu thuyên giảm thì dừng lại. Lưu ý là khi áp dụng theo công thức này bạn nên ăn trước đó 30 phút để tránh bị cào ruột.
7. Chữa viêm âm đạo, bạch đới, chân lở sưng đau, thấp nhiệt với rau cải ma
Nguyên liệu chuẩn bị: 30g cải trời, mộc thông mỗi vị dùng khoảng 20g, huyết dụ, hy thiêm, kim ngân hoa.
Cách làm: Rửa từng loại thảo dược cho sạch rồi đem bỏ vào nồi, chế 1 lít nước vào và đun sôi đến khi nước cạn còn ⅓. Lấy rây lọc bỏ phần bã chỉ lấy phần nước để uống, chia chúng thành 3 lần uống trong ngày.
Phương thức chữa bệnh dân gian này rất được nhiều cụ bà ngày xưa áp dụng để trị chứng viêm âm đạo nói chung và nó hoàn toàn lành tính, không gây ảnh hưởng gì đến cơ thể.
8. Cây cải ma chữa táo bón, béo phì
Nguyên liệu chuẩn bị: 20g cải trời tươi
Cách làm: Dùng rau cải trời để ép nước uống còn không thì bạn có thể dùng nó để nấu canh cho thêm tôm, xương ống hoặc cá vào hầm để cho nước dùng thêm ngọt. Các chất dinh dưỡng có trong cải trời sẽ giúp bạn ức chế được chứng thèm ăn, đồng thời giảm hấp thụ lượng đường trong máu từ đó khiến cho việc giảm cân có thêm hiệu quả.
Nhìn chung thì rau cải trời có thể trị được nhiều chứng bệnh khác nhau cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ nên việc mọi người tin tưởng dùng theo những phương pháp dân gian này là điều có thể hiểu được.
Lời khuyên từ chuyên gia y khoa
Theo như một vài lời khuyên từ các chuyên gia y khoa thì phụ nữ đang trong giai đoạn mang thai hoặc cho con bú không nên sử dụng rau cải trời. Vì vị đắng có trong rau sẽ làm các mẹ bầu bị động thai nên bạn không nên ăn nó khi chưa nắm rõ được mức độ an toàn, tốt hơn hết là tránh dùng.
Đối với những đối tượng luôn bị dị ứng trước những thành phần lạ có trong thảo dược thì tạm thời bạn không nên dùng vì nó chỉ khiến cho tình trạng của bạn thêm nặng mà thôi. Về vấn đề này bạn nên tham khảo với các bác sĩ và làm rõ nguyên nhân gây ra dị ứng.
>>> Có thể bạn quan tâm: Những tác dụng chữa bệnh của cây hoa cúc dại
Một số lưu ý khi sử dụng cây cải trời để chữa bệnh
Một vài lưu ý khi sử dụng cây cải trời mà bạn cần phải nắm được khi dùng nó để chữa bệnh bao gồm:
- Không nên sử dụng rau cải trời với liều lượng lớn vì nó có thể khiến bạn gặp phải tình trạng như khó thở, tim đập nhanh, đổ mồ hôi lạnh…cuối cùng là gây tử vong.
- Tránh sử dụng rau cải trời cùng với thuốc an thần vì khi chung hòa hai loại này lại với nhau nó có thể khiến cho người bệnh mau buồn ngủ hơn.
- Cây cải trời chỉ phù hợp chữa một số bệnh như bướu cổ, mụn nhọt, bệnh thủy đậu, béo phì, táo bón.
Ngoài những điều cần phải lưu ý như trên thì bạn cũng cần chú ý là không nhầm lẫn với vị thuốc hạ khô thảo hay còn gọi là thuốc hạ khô thảo bắc.
Các món ăn ngon với cây cải trời
Ngoài việc dùng cây cải trời để chữa bệnh ra thì nó còn được dùng nhiều trong những bữa cơm gia đình. Cách chế biến những món ăn này không hề khó tí nào và hơn nữa bạn cũng có thể tiết kiệm được khối thời gian để đem đến cho gia đình nhiều món ngon bổ dưỡng hơn:
1. Làm rau sống
Đa phần nhiều người sẽ chỉ dùng những loại rau dễ ăn như rau xà lách, diếp cá..để ăn sống vì nó không có mùi tanh và vị cũng không có đắng. Còn với rau cải trời việc ăn sống cũng là một thử thách cam go vì vị của nó khá đắng ai mà ăn không quen thì sẽ khó mà ăn được.
Tuy nhiên ông bà già xưa vẫn thường nói câu “Thuốc đắng giã tật” nên là cho dù nó có khó ăn đến cỡ nào miễn là nó khiến cho sức khỏe của ta tốt hơn, làm thuyên giảm đi một vài triệu chứng vốn có thì việc ăn sống là điều hiển nhiên.
Để giảm thiểu đi độ hăng cũng như mùi hôi của cải trời bạn nên chấm nó cùng với nước thịt kho hoặc cá kho. Sự kết hợp này sẽ kích thích vị giác của bạn từ đó làm cho món ăn có thêm phần hấp dẫn và ngon miệng hơn bao giờ hết.
2. Cải trời luộc
Hình thức rau luộc được xem là cách dễ thực hiện nhất mà ai cũng có thể làm, không chỉ riêng rau cải trời mà mọi loại rau khác bạn cũng có thể áp dụng theo phương thức này.
Cách chế biến này chỉ qua một vài thao tác đơn giản nhưng nó có thể làm giảm bớt đi mùi hăng khó chịu của rau cải trời, vẫn giữ lại đủ các thành phần dinh dưỡng có trong rau. Vào mùa hè bạn có thể ăn loại rau này để giải nhiệt đồng thời lọc những chất độc hại bên trong cơ thể.
3. Rau cải trời xào
Để thay đổi khẩu vị món ăn thay vì cứ luộc rau mãi thì bạn có thể đổi qua hình thức rau cải trời xào để tăng thêm sức hấp dẫn cho bữa ăn của mình. Theo đó bạn có thể xào rau chung với tỏi để làm dậy mùi thơm, cho thêm thịt nạc hoặc thịt bò vào rồi nêm nếm cho vừa ăn.
4. Cây cải trời nấu canh hoặc lẩu
Trong thời tiết đang lạnh thì việc được ăn một tô canh nóng hay cái lẩu rau cải trời thì còn gì bằng. Để món canh thêm ngon ngọt hơn thì bạn có thể nấu cùng nó với tôm, cá, hải sản hay thịt bò đều được. Nêm nếm cho vừa ăn rồi cứ thế mà thưởng thức, bạn có thể luân phiên nấu món canh này theo tuần nếu được.
Qua bài chia sẻ này, Hello Y Khoa đã cung cấp những thông tin liên quan đến cây cải trời và một số bài thuốc có liên quan đến nó mong rằng người bệnh có thể áp dụng theo một số phương thức trên để cải thiện tình trạng sức khỏe của mình. Ngoài ra, bạn có thể dùng rau cải trời để làm ra nhiều món ăn ngon khác nhau nhằm bổ sung thêm các chất dinh dưỡng.
